| Source | Target | | Kui nimetatud nõue ei ole täidetud, tuleb korrata lihvimismenetluse esimest osa „Sissetöötamise 1. etapp” seni, kuni saavutatakse nõuetekohane toimivusstabiilsus. | Jeżeli wymóg ten nie jest spełniony, należy powtarzać „etap 1 docierania” aż do uzyskania wymaganej stabilności wyników. |
| Lubatud on kasutada õhkjahutust. | Dopuszcza się stosowanie powietrza chłodzącego. |
| Pidurile suunatud õhuvoolu kiirus pidurdamise ajal peab olema: | Prędkość przepływu powietrza przy hamulcu podczas hamowania wynosi: |
| Siin | gdzie: |
| v sõiduki kiirus pidurdamise alguses. | v prędkość pojazdu na początku hamowania. |
| Asendushõõrdkatete komplekti ja originaalsete hõõrdkatete komplekti pidurdustõhusust jahtunud piduritega pidurdamisel tuleb võrrelda katsetulemuste võrdlemise teel järgmisel meetodil. | Skuteczność hamowania „na zimno” dla zamiennych zespołów okładzin hamulcowych i oryginalnych zespołów okładzin porównuje się analizując uzyskane wyniki według następującej metody. |
| Alates algkiirusest 80 km/h M1- ja N1-kategooria sõidukite puhul ning 60 km/h M2-kategooria sõidukite puhul, kusjuures piduri temperatuur on iga pidurdamise alguses ≤ 100 °C, pidurdada vähemalt kuus korda, suurendades järkjärgult piduritorustiku rõhku, kuni saavutatakse keskmine täielik aeglustus 6 m/s2. | Wykonać co najmniej sześć hamowań, przy prędkości początkowej wynoszącej 80 km/h dla kategorii M1 i N1 oraz 60 km/h dla kategorii M2 i przy temperaturze hamulca na początku każdego hamowania ≤ 100 °C, przy rosnącym w odstępach ciśnieniu w przewodzie hamulcowym, aż do uzyskania średniego pełnego opóźnienia hamowania równego 6 m/s2. |
| Igal pidurdamisel tuleb registreerida ja esitada graafiku kujul torustiku rõhk ja keskmine täielik aeglustus ning määrata torustiku rõhk, mis on vajalik aeglustuse 5 m/s2 saavutamiseks. | Zanotować i wykreślić wartości ciśnienia w przewodzie hamulcowym i średniego pełnego opóźnienia hamowania dla każdego uruchomienia hamulców, a następnie wyznaczyć ciśnienie konieczne do osiągnięcia wartości 5 m/s2. |
| Punkti 2.2.3.2 kohaselt tuletatud piduritorustiku rõhku kasutades ning piduri algtemperatuuril ≤ 100 °C pidurdada kolm korda pöörlemiskiirusel, mis vastab järgmistele sõiduki joonkiirustele: | Przy ciśnieniu w przewodzie hamulcowym określonym w pkt 2.2.3.2 i przy temperaturze początkowej hamulca ≤ 100 °C wykonać trzy hamowania przy prędkościach obrotowych odpowiadających następującym prędkościom liniowym pojazdu: |
| 75 km/h, 120 km/h ja lisaks 160 km/h, kui vmax ületab 150 km/h. | 75, 120 km/h i, dodatkowo, 160 km/h, jeżeli vmax przekracza 150 km/h. |
| Pidurite puhul, mis ei ole hüdraulilised pidurid, tuleks kasutada ekvivalentset sisendväärtust. | W przypadku układów hamulcowych innych niż hydrauliczne stosuje się równoważną wartość wejściową. |
| M3-, N2- JA N3-KATEGOORIA SÕIDUKITE PIDURI VARUHÕÕRDKATETE KOMPLEKTIDE JA TRUMMELPIDURI VARUHÕÕRDKATETE NÕUDED | WYMAGANIA DOTYCZĄCE ZAMIENNYCH ZESPOŁÓW OKŁADZIN HAMULCOWYCH I ZAMIENNYCH OKŁADZIN HAMULCÓW BĘBNOWYCH PRZEZNACZONYCH DO POJAZDÓW KATEGORII M3, N2 I N3 |
| Sõidukikatse | Badanie pojazdu |
| Sõiduk, mis esindab sõidukitüüpi/sõidukitüüpe, mille jaoks taotletakse piduri asendushõõrdkatete komplekti või trummelpiduri asendushõõrdkatte tüübikinnitust, peab olema varustatud tüübikinnituseks esitatud piduri hõõrdkatete komplektide või trummelpiduri hõõrdkatetega ning pidurduskatseks vajalike seadmetega, nagu on ette nähtud eeskirjaga nr 13. | Pojazd reprezentatywny dla typu (typów), dla którego (których) ma być homologowany zamienny zespół okładzin hamulcowych lub okładzina hamulca bębnowego, musi być wyposażony w zespoły okładzin hamulcowych lub okładziny hamulców bębnowych należące do typu, który ma być homologowany, oraz odpowiednio przygotowany do badania hamulców zgodnie z wymaganiami regulaminu nr 13. |
| Katsed ja nõuded | Badania i wymagania |
| Vastavus eeskirjale nr 13 | Zgodność z przepisami regulaminu nr 13 |
| Sõiduki pidurisüsteemi katsetatakse eeskirja nr 13 4. lisa punktidega 1 ja 2 kõnealusele sõidukikategooriale (M3, N2 või N3) ette nähtud nõuete kohaselt. Kohaldatakse järgmisi nõudeid või katseid. | Układ hamulcowy pojazdu bada się zgodnie z wymaganiami dla danej kategorii pojazdu (M3, N2 lub N3) określonymi w regulaminie nr 13, załącznik 4, pkt 1 i 2. Poniżej określono obowiązujące wymagania oraz badania. |
| üübi katse lahutatud mootoriga ja koormatud sõidukiga. | Badanie typu 0 przy silniku odłączonym, pojazd obciążony |
| üübi katse ühendatud mootoriga (koormatud ja koormamata sõidukiga) vastavalt eeskirja nr 13 4. lisa punktidele 1.4.3.1 (stabiilsuskatse) ja 1.4.3.2 (katsetatakse üksnes algkiirusel v = 0,8 vmax). | Badanie typu 0 przy silniku załączonym, pojazd obciążony i nieobciążony, zgodnie z regulaminem nr 13, załącznik 4, pkt 1.4.3.1 (badanie stateczności) i 1.4.3.2 (tylko badanie przy prędkości początkowej v = 0,8 vmax). |
| I tüübi katse vastavalt eeskirja nr 13 4. lisa punktidele 1.5.1 ja 1.5.3. | Badanie typu I zgodnie z regulaminem nr 13, załącznik 4, pkt 1.5.1 i 1.5.3. |
| II tüübi katse | Badanie typu II |
| Koormatud sõiduki katsetamisel peab sisendenergia vastama sama ajavahemiku jooksul registreeritud kulutatud energiale koormatud sõiduki puhul, mis liigub keskmise kiirusega 30 km/h 6 km pikkusel teel langusega 2,5 %, kusjuures katse peab toimuma tühikäigul ja pidurdusenergia kulub üksnes sõidupiduritel. | Obciążony pojazd bada się w taki sposób, że energia wejściowa odpowiada energii odnotowanej w tym samym czasie w obciążonym pojeździe prowadzonym ze średnią prędkością 30 km/h na spadku o nachyleniu 2,5 %, na odcinku 6 km, na biegu jałowym, przy energii hamowania pochłanianej wyłącznie przez hamulce główne. |
| üübi katse lahutatud mootoriga ja koormatud sõidukiga (selle katse võib jätta tegemata, kui on tehtud käesoleva lisa punktis 1.2.2 nimetatud katsed). | Badanie typu 0, przy silniku odłączonym, pojazd obciążony (badanie można pominąć, jeżeli jego cel osiągnięty jest za pomocą badań, o których mowa w pkt 1.2.2 niniejszego załącznika). |
| (Kohaldatakse ainult juhul, kui pidureid tüübikinnitust vajavate hõõrdkatetega kasutatakse seisupiduritena.) | (wyłącznie w przypadku gdy homologacja dotyczy okładzin hamulców używanych jako hamulce postojowe). |
| Pidurduskatse 18 % kaldpinnal koormatud sõidukiga | Badanie na spadku o nachyleniu 18 %, pojazd obciążony |
| Sõiduk peab vastama kõigile eeskirja nr 13 4. lisa punktiga 2 kõnealuse kategooria sõidukile ette nähtud asjakohastele nõuetele. | Pojazd musi spełniać wszystkie stosowne wymagania dla odnośnej kategorii pojazdu podane w regulaminie nr 13, załącznik 4, pkt 2. |
| Lisanõuded (eraldi telgede katse) | Wymagania dodatkowe (badanie osi dzielonej) |
| Edaspidi nimetatud katsetes peab sõiduk olema koormatud täismassini ning kõik pidurdamised tuleb teha lahutatud mootoriga ja tasasel teel. | W badaniach opisanych poniżej pojazd musi być w pełni obciążony, a hamowanie odbywa się wyłącznie się przy odłączonym silniku na poziomej drodze. |
| Kui tüübikinnituseks on esitatud esitelje piduri hõõrdkatete komplekt või esitelje trummelpiduri hõõrdkate, tagatelje pidureid katse ajal ei kasutata. | Jeżeli homologowany jest zespół okładzin hamulcowych lub okładzina hamulca bębnowego osi przedniej, przez cały czas badania nie mogą być uruchamiane hamulce osi tylnej. |
| Kui tüübikinnituseks on esitatud tagatelje piduri hõõrdkatete komplekt või tagatelje trummelpiduri hõõrdkate, siis esitelje pidureid katse ajal ei kasutata. | Jeżeli homologowany jest zespół okładzin hamulcowych lub okładzina hamulca bębnowego osi tylnej, przez cały czas badania nie mogą być uruchamiane hamulce osi przedniej. |
| Piduri asendushõõrdkatete komplekti või trummelpiduri asendushõõrdkatte ja piduri originaalse hõõrdkatete komplekti või trummelpiduri originaalse hõõrdkatte pidurdustõhusust jahtunud piduritega pidurdamisel võrreldakse katsetulemuste võrdlemise teel järgmisel meetodil. | Skuteczność hamowania „na zimno” dla zamiennych zespołów okładzin hamulcowych lub zamiennej okładziny hamulca bębnowego i oryginalnych zespołów okładzin hamulcowych lub oryginalnej okładziny hamulca bębnowego porównuje się, analizując uzyskane wyniki według następującej metody. |
| Pidurdada vähemalt kuus korda, suurendades järkjärgult pedaalikoormust või piduritorustiku rõhku, kuni rattalukustuseni või, teise võimalusena, kuni keskmise täieliku aeglustuseni 3,5 m/s2 või kuni pedaalile mõjuva jõu suurima lubatud väärtuseni või piduritorustiku suurima rõhuni, kusjuures sõiduki algkiirus on 45 km/h ja piduri temperatuur iga pidurduse alguses ≤ 100 °C. | Należy wykonać co najmniej sześć hamowań, przy stopniowo rosnącej sile nacisku na pedał hamulca lub ciśnieniu w przewodzie hamulcowym, aż do zablokowania kół lub do momentu uzyskania średniego pełnego opóźnienia hamowania równego 3,5 m/s2 lub do momentu uzyskania maksymalnej dopuszczalnej siły nacisku na pedał lub maksymalnego ciśnienia, od prędkości początkowej wynoszącej 45 km/h i przy temperaturze hamulca ≤ 100 °C na początku każdego hamowania. |
| Igal pidurdamisel märkida üles ja esitada graafiku kujul pedaalile mõjuv jõud või piduritorustiku rõhk ja keskmine täisaeglustus ning määrata pedaalile mõjuv jõud või piduritorustiku rõhk, mis on vajalik selleks, et saavutada (võimaluse korral) keskmine täielik aeglustus 3 m/s2. | Zanotować i wykreślić siłę nacisku na pedał lub ciśnienie w przewodzie hamulcowym i średnie pełne opóźnienie hamowania dla każdego uruchomienia hamulców, a następnie wyznaczyć siłę nacisku na pedał lub ciśnienie konieczne do uzyskania (o ile to możliwe) średniego pełnego opóźnienia hamowania wynoszącego 3 m/s2. |
| Kui nimetatud väärtust ei ole võimalik saavutada, siis tuleb teise võimalusena määrata maksimaalse aeglustuse saavutamiseks vajalik pedaalile mõjuv jõud või piduritorustiku rõhk. | Jeżeli wartości tych nie da się osiągnąć, należy określić siłę nacisku na pedał lub ciśnienie konieczne do uzyskania maksymalnego opóźnienia hamowania. |
| Piduri asendushõõrdkatete komplekti või trummelpiduri asendushõõrdkatte toimivuse näitajad loetakse sarnaseks piduri originaalse hõõrdkatete komplekti või trummelpiduri originaalse hõõrdkatte omadustega, kui sama kontrolljõu või piduritorustiku rõhu juures saadud keskmised täielike aeglustuste väärtused kõvera ülemises kahes kolmandikus ei erine piduri originaalse hõõrdkatete komplekti või trummelpiduri originaalse hõõrdkattega saadud aeglustuste väärtustest rohkem kui 15 %. | Uznaje się, że zamienny zespół okładzin hamulcowych lub zamienną okładzinę hamulca bębnowego cechuje skuteczność hamowania zbliżona do skuteczności oryginalnego zespołu okładzin hamulcowych lub oryginalnej okładziny hamulca bębnowego, jeżeli uzyskane średnie pełne opóźnienia hamowania przy takiej samej sile przyłożonej do mechanizmu sterowania hamulcem lub przy ciśnieniu w przewodzie hamulcowym o wartości leżącej w górnych dwóch trzecich wygenerowanej krzywej nie odbiegają o więcej niż 15 % od wartości uzyskanych przy zastosowaniu oryginalnego zespołu okładzin hamulcowych lub oryginalnej okładziny hamulca bębnowego. |
| Käesoleva lisa punkti 1.2.2.1.2 kohaselt tuletatud pedaalijõudu kasutades ning piduri algtemperatuuril ≤ 100 °C pidurdada kolm korda igalt allpool esitatud kiiruselt järgmiselt: | Stosując siłę nacisku na pedał określoną w pkt 1.2.2.1.2 niniejszego załącznika, przy temperaturzepoczątkowej hamulca ≤ 100 °C, wykonać trzy hamowania przy każdej z następujących prędkości: |
| kiiruselt 40 km/h kiiruseni 20 km/h, | z 40 km/h do 20 km/h, |
| kiiruselt 60 km/h kiiruseni 40 km/h ja | z 60 km/h do 40 km/h, oraz |
| kiiruselt 80 km/h kiiruseni 60 km/h (kui vmax ≥ 90 km/h). | z 80 km/h do 60 km/h (jeżeli vmax ≥ 90 km/h). |
| Dünamomeetri pöörlemismass peab vastama poolele asjaomasele teljele avalduvast teguriga 0,55 korrutatud sõiduki täismassist, ning kõnealus(t)e sõidukitüübi (sõidukitüüpide) puhul lubatud suurima rehvi veereraadiusele. | Masa wirująca stanowiska dynamometrycznego odpowiada połowie części 0,55 maksymalnej masy pojazdu przypadającej na daną oś oraz promieniowi tocznemu największej opony dopuszczonej do stosowania w danym typie (danych typach) pojazdu. |
| Dünamomeetri algpöörlemiskiirus peab vastama sõiduki joonkiirusele, nagu on sätestatud järgmistes punktides, ning selle aluseks võetakse kõnealus(t)e sõidukitüübi (sõidukitüüpide) puhul lubatud suurima ja väikseima rehvi dünaamiline veereraadius. | Początkowa prędkość obrotowa na stanowisku dynamometrycznym odpowiada prędkości liniowej pojazdu określonej poniżej i zależna jest od średniej wartości dynamicznego promienia tocznego największej i najmniejszej opony dopuszczonej do stosowania w danym typie (danych typach) pojazdu. |
| Katsetamiseks esitatud piduri hõõrdkatete komplektid või trummelpiduri hõõrdkatted paigaldatakse asjaomastele piduritele ning neid töötatakse sisse kuni kindlaksmääratud lihvimisprotseduuri saavutamiseni tehnilise teenistuse nõusolekul tootja juhendi kohaselt. | Przedstawione do badania zespoły okładzin hamulcowych lub okładziny hamulców bębnowych montuje się do hamulca i, do czasu ustalenia procedury docierania, dociera się je według instrukcji producenta w uzgodnieniu z placówką techniczną. |
| Jahutusõhu kasutamise korral peab õhuvoolu kiirus piduri juures olema: | W przypadku chłodzenia powietrzem prędkość przepływu powietrza przy hamulcu wynosi: |
| Kasutada kõnealus(t)e sõidukitüübi (sõidukitüüpide) puhul lubatud väikseimat pidurisilindrit. | Siłownik hamulca musi mieć najmniejsze wymiary, jakie dopuszczone są dla pojazdu danego typu. |
| Eeskirjaga nr 13 ette nähtud katsed | Badania na podstawie regulaminu nr 13 |
| üübi katse | Badanie typu 0 |
| Algkiiruselt 60 km/h, kui piduri temperatuur on iga pidurdamise alguses ≤ 100 °C, pidurdada vähemalt kuus korda, tõstes järkjärgult piduritorustiku rõhku, kuni saavutatakse rõhk, mille tagab püsivalt kõnealus(t)e sõidukitüübi (sõidukitüüpide) pidurisüsteem (näiteks kompressori sisselülitusrõhk). | Przy prędkości początkowej 60 km/h i temperaturze hamulca ≤ 100 °C na początku każdego hamowania należy wykonać co najmniej sześć hamowań przy rosnącym w odstępach ciśnieniu w przewodzie hamulcowym aż do osiągnięcia wartości ciśnienia gwarantowanej stale przez układ hamulcowy pojazdu danego typu (np. ciśnienia załączającego kompresor). |
| Saavutada tuleb keskmine täielik aeglustus vähemalt 5 m/s2. | Wymagane jest osiągnięcie średniego pełnego opóźnienia hamowania równego co najmniej 5 m/s2. |
| üübi katse suurel kiirusel | Badanie typu 0, skuteczność przy dużej prędkości |
| Punktis 2.2.1.1 määratletud tagatud rõhu juures pidurdada kolm korda kiiruselt 100 km/h, kui tüübikinnitust taotletakse N2-kategooria sõidukile, ja kiiruselt 90 km/h, kui tüübikinnitust taotletakse M3- ja N3-kategooria sõidukitele, kusjuures piduri temperatuur on iga pidurdamise alguses ≤ 100 °C. | Wykonać trzy hamowania przy temperaturze hamulca ≤ 100 °C na początku każdego hamowania i prędkości początkowej 100 km/h, jeżeli homologacja dotyczy pojazdów kategorii N2 oraz 90 km/h, jeżeli homologacja dotyczy pojazdów kategorii M3 i N3 przy wartości gwarantowanej ciśnienia określonej w pkt 2.2.1.1. |
| Kolme pidurduse täieliku aeglustuse keskmine väärtus peab olema vähemalt 4 m/s2. | Średnia wartość uzyskanego przy trzykrotnym hamowaniu średniego pełnego opóźnienia hamowania musi wynosić co najmniej 4 m/s2. |
| I tüübi katse | Badanie typu I |
| Kuumenemismenetlus | Procedura nagrzewania |
| Pidurdada järsult 20 korda järjest, kusjuures v1 = 60 km/h ja v2 = 30 km/h ja tsükli pikkus on 60 sekundit ning piduri temperatuur on esimese pidurdamise alguses ≤ 100 °C. | Wykonać 20 przyhamowań po kolei przy prędkości v1 = 60 km/h i v2 = 30 km/h i czasie cyklu wynoszącym 60 s oraz temperaturze początkowej hamulca ≤ 100 °C przy pierwszym przyhamowaniu. |
| Piduritorustiku rõhk peab esimesel pidurdamisel vastama aeglustusele 3 m/s2 ja jääma samaks kõikide järjestikuste pidurduste ajal. | Ciśnienie w przewodzie hamulcowym musi odpowiadać opóźnieniu hamowania równemu 3 m/s2 przy pierwszym przyhamowaniu i nie może ulec zmianie przy kolejnych hamowaniach. |
| Kuumenenud pidurite toimivus | Skuteczność hamowania „na gorąco” |
| Soojendamise lõppedes mõõdetakse kuumenenud piduri pidurdustõhusust eespool punktis 2.2.1.1 sätestatud tingimustel, kasutades punktis 2.2.1.1 määratletud tagatud pidurijuhtmestiku rõhku (temperatuur võib erineda). | Po zakończeniu procedury nagrzewania mierzy się skuteczność hamowania „na gorąco” w warunkach określonych w powyższym pkt 2.2.1.1, przy gwarantowanej wartości ciśnienia określonej w pkt 2.2.1.1 (warunki temperaturowe mogą się różnić). |
| Keskmine täielik aeglustus kuumenenud piduriga ei tohi olla alla 60 % jahtunud piduriga saadud väärtusest ehk mitte alla 4 m/s2. | Średnie pełne opóźnienie hamowania przy nagrzanych hamulcach nie może wynosić mniej niż 60 % wartości uzyskanej przy zimnych hamulcach lub 4 m/s2. |
| Taastumine | Regeneracja |
| 120 sekundit pärast pidurite kuumenemist teha algkiiruselt 60 km/h viis täielikku peatust (jättes peatumiste vahele vähemalt kaks minutit) eespool punktis 2.2.1.3.1 kasutatud piduritorustiku rõhu juures. | Po 120 s od hamowania „na gorąco” 5 razy doprowadzić do całkowitego zatrzymania, przy ciśnieniu w przewodzie hamulcowym określonym w pkt 2.2.1.3.1 powyżej oraz w odstępach co najmniej 2-minutowych, przy prędkości początkowej 60 km/h. |
