| Source | Target | | Ühe sellise meetmena kehtestati eluasemelaenu kava, millega lubatakse Islandi eluasemerahastamisfondil (Íbúðalánasjóður) (Housing Financing Fund, edaspidi „HFF”) võtta pideva varade vahetamise vormis teatavatelt Islandi finantsasutustelt üle eluasemelaene, andes vastutasuks HFFi võlakirju. | Jednym z nich było wdrożenie Programu kredytów hipotecznych, w ramach którego islandzki fundusz finansowania mieszkalnictwa, Housing Financing Fund (Íbúðalánasjóður), jest upoważniony do przejmowania kredytów hipotecznych od określonych instytucji finansowych w Islandii w zamian za obligacje emitowane przez Housing Financing Fund („HFF”). Transakcja ta ma charakter trwałej wymiany aktywów. |
| Seejärel saab finantsasutus kasutada HFFi võlakirju tagatisena, et võtta Islandi Keskpangalt sularahalaene [4]. | Instytucja finansowa może wykorzystać obligacje HFF jako zabezpieczenie kredytów gotówkowych zaciąganych w Banku Centralnym Islandii [4]. |
| Eluasemelaenu kava üldeesmärk oli anda abikõlblikele finantsasutustele likviidseid vahendeid ja tagada laenude kättesaadavus eluasemeturul (ja kaitsta seeläbi kinnisvaraomanike huve) [5].Islandi ametiasutused on selgitanud, et eluasemelaenu kavaga jätkatakse varasemat kava, mille järelevalveamet kiitis heaks 27. märtsil 2009 (otsus nr 168/09/COL) ja millega lubati HFFil finantskriisist tulenevalt Islandi riigi nimel sekkuda ja ajutiselt eluasemelaene refinantseerida (edaspidi „ajutine eluasemelaenu kava”) [6]. | Zasadniczo Program kredytów hipotecznych ma na celu zapewnienie uprawnionym instytucjom finansowym środków płynnych oraz dostępności kredytów na rynku nieruchomości mieszkalnych (i tym samym zabezpieczenie interesów właścicieli nieruchomości) [5].Władze Islandii wyjaśniły, że Program kredytów hipotecznych jest następcą poprzedniego programu zatwierdzonego przez Urząd w dniu 27 marca 2009 r. (decyzja nr 168/09/COL), który upoważniał HFF do podejmowania interwencji w imieniu islandzkich władz w kontekście kryzysu finansowego, polegającej na tymczasowym refinansowaniu kredytów hipotecznych („Tymczasowy program kredytów hipotecznych”) [6]. |
| Ajutise eluasemelaenu kava alusel oli võimalik eluasemelaene ajutiselt vahetada. | Tymczasowy program kredytów hipotecznych zakładał możliwość czasowej wymiany takich kredytów. |
| Eluasemelaenu kava võimaldab pidevat varade vahetamist. | Program kredytów hipotecznych zezwala na trwałą wymianę aktywów. |
| Mitmes piirkonnas on hoiupangad ainsad tegutsevad finantsasutused [8]. | W wielu regionach banki oszczędnościowe to jedyne działające instytucje finansowe [8]. |
| Õiguslik alus | Podstawa prawna |
| Eluasemelaenu kava põhineb 6. oktoobri 2008. aasta rahandusturgude erakorralises olukorras riigikassa väljamaksete tegemiseks jne volitamise seaduse nr 125/2008 (edaspidi „erakorraliste olukordade seadus”) [9]V peatükil, millega muu hulgas muudeti eluasemeküsimuste seadust nr 44/1998 (edaspidi „eluasemeseadus”). | Podstawą prawną Programu kredytów hipotecznych jest rozdział V Ustawy nr 125/2008 z dnia 6 października 2008 r.o Urzędzie ds. wypłat ze środków skarbu państwa w związku z nadzwyczajną sytuacją na rynkach finansowych itp. („ustawa kryzysowa”) [9], zmieniającej, między innymi, ustawę nr 44/1998 o mieszkalnictwie („ustawa o mieszkalnictwie”). |
| Täpsemad üksikasjad on sätestatud 26. novembri 2008. aasta määruses nr 1081/2008 eluasemerahastamisfondi volituste kohta osta finantsasutuste väljaantud ja eluasemelaenudega tagatud võlakirju (edaspidi „määrus”). | Szczegółowe informacje zawarte są w rozporządzeniu nr 1081/2008 z dnia 26 listopada 2008 r. dotyczącym urzędu Housing Financing Fund ds. zakupu obligacji zabezpieczonych kredytami hipotecznymi na rynku nieruchomości mieszkalnych i wyemitowanych przez przedsiębiorstwa finansowe („rozporządzenie”). |
| Määrus võeti vastu ja see jõustus 27. novembril 2008. | Rozporządzenie zostało przyjęte i weszło w życie w dniu 27 listopada 2008 r. |
| Peale selle on HFFi juhatus andnud välja finantsasutustelt eluasemelaenude ostmise eeskirjad (edaspidi „lisaeeskirjad”) [10]. | Ponadto Rada HFF wydała zasady nabywania kredytów hipotecznych od przedsiębiorstw finansowych („zasady uzupełniające”) [10]. |
| Lisaeeskirjad avaldati pärast sotsiaalküsimuste ja sotsiaalkindlustuse ministri heakskiitu 15. jaanuaril 2009 ning need jõustusid samal päeval. | Po uzyskaniu zgody Ministra Spraw Społecznych i Bezpieczeństwa Socjalnego zasady uzupełniające zostały opublikowane w dniu 15 stycznia 2009 r. i tego samego dnia weszły w życie. |
| Sel päeval jõustus ka eluasemelaenu kava. | Również tego samego dnia uruchomiono Program kredytów hipotecznych. |
| Eluasemelaenu kava alusel esitatavad taotlused | Wnioski składane w ramach Programu kredytów hipotecznych |
| Eluasemelaenu kava alusel võivad abikõlblikud finantsasutused taotleda varade (eluasemelaenude) vahetamist HFFiga. | Program kredytów hipotecznych przewiduje dla kwalifikujących się instytucji finansowych możliwość wymiany aktywów (kredytów hipotecznych) z HFF. |
| Vahetuse tulemusena võtab HFF alaliselt üle taotluse esitanud finantsasutuse eluasemelaenud (ehk eluasemelaenude portfelli) HFFi võlakirjade eest, mis antakse üle taotluse esitanud finantsasutusele. | W efekcie takiej wymiany HFF na trwałe przejmuje kredyty hipoteczne (lub „pulę kredytów hipotecznych”) instytucji finansowej składającej wniosek w zamian za istniejące obligacje HFF, które są przekazywane na rzecz takiej instytucji. |
| Eluasemelaenu kava alusel võivad varade vahetamist taotleda kõik pangad, hoiupangad ja krediidiasutused, kes on saanud finantsasutusi käsitleva seaduse nr 161/2002 kohaselt loa Islandil tegutsemiseks. | Wszystkie banki, banki oszczędnościowe oraz instytucje kredytowe, które uzyskały pozwolenie na prowadzenie działalności na terenie Islandii na mocy ustawy nr 161/2002 o przedsiębiorstwach finansowych, mogą wnioskować o wymianę aktywów (tzw. swap aktywów) w ramach Programu kredytów hipotecznych. |
| See hõlmab ka Islandil tegutsevate välispankade tütarettevõtjaid ja filiaale. | Obejmuje to spółki zależne i oddziały banków zagranicznych założone w Islandii. |
| Taotlemiseks peab finantsasutus saatma kirjaliku taotluse, mis sisaldab teavet eluasemelaenude portfelli hinnangulise suuruse kohta, mida ta soovib HFFiga vahetada. | Aby ubiegać się o wymianę aktywów, instytucja finansowa musi przesłać pisemny wniosek zawierający informacje na temat szacowanej wielkości puli kredytów hipotecznych, które zamierza wymienić na obligacje HFF. |
| Sellest lähtuvalt lepib HFF taotleva finantsasutusega kokku tehingu tingimused. | Na tej podstawie HFF negocjuje ze składającą wniosek instytucją finansową warunki transakcji. |
| Selle protsessi oluline element on eluasemelaenude väärtuse määramine (vt punkt 2.4 allpool). | W procesie tym istotne jest ustalenie wartości kredytów hipotecznych (zob. sekcja 2.4 poniżej). |
| Kui taotlus rahuldatakse, võtab HFF taotlevalt finantsasutuselt eluasemelaenude portfelli üle ilma, et tal oleks vaja küsida tehinguks võlgniku (laenusaaja) luba. | Jeśli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, HFF przejmuje pulę kredytów hipotecznych od wnioskującej instytucji finansowej bez konieczności uzyskania od dłużnika (kredytobiorcy) pozwolenia na takie przekazanie. |
| Pärast varade vahetustehingut on HFFil eluasemelaenu saaja suhtes laenuandja roll, tingimusel et hüpoteegilepingud antakse ametlikult üle. | Po dokonaniu wymiany aktywów HFF przejmuje rolę kredytodawcy wobec kredytobiorcy w ramach kredytu hipotecznego pod warunkiem formalnego przekazania aktów ustanowienia hipoteki. |
| Islandi ametiasutused on järelevalveametile teatanud, et ajavahemikul 22. oktoobrist kuni 18. detsembrini 2008 esitasid eluasemelaenu kava alusel varade vahetamise taotluse seitse finantsasutust: Keflaviki hoiupank, BYRi hoiupank, Bolungarviki hoiupank, Ólafsfjarðari hoiupank, Mýrasýsla hoiupank, Höfðhverfinga hoiupank ja SPRON. | Władze Islandii powiadomiły Urząd, że w dniach od 22 października 2008 r. do 18 grudnia 2008 r. wnioski o wymianę aktywów w ramach Programu kredytów hipotecznych złożyło siedem instytucji finansowych: Keflavik Savings Bank, BYR Savings Bank, Bolungarvik Savings Bank, Ólafsfjarðar Saving Bank, Mýrasýsla Saving Bank, Höfðhverfinga Saving Bank oraz SPRON. |
| Keflaviki hoiupank, BYRi hoiupank ja Bolungarviki hoiupank sõlmisid HFFiga vahetuslepingu vastavalt 23. märtsil 2009, 20. mail 2009 ning 3. juulil 2009 ja 5. augustil 2009 [11]. | Keflavik Savings Bank, BYR Savings Bank i Bolungarvik Savings Bank zawarły umowy o wymianie aktywów (tzw. umowa swap) z HFF odpowiednio w dniu 23 marca 2009 r., 20 maja 2009 r. oraz 3 lipca 2009 r. i 5 sierpnia 2009 r. [11]. |
| Esimene eluasemelaenu kava alusel sõlmitud leping oli HFFi ja Keflaviki hoiupanga vahel 23. märtsil 2009 allkirjastatud eluasemelaenude üleandmise leping, mille koguväärtus oli 9959972471,00 Islandi krooni [12]. | Pierwszą umową zawartą w ramach Programu kredytów hipotecznych była umowa w sprawie przekazania kredytów hipotecznych podpisana w dniu 23 marca 2009 r. między HFF a Keflavik Savings Bank i opiewająca na kwotę 9959972471,00 ISK [12]. |
| BYRi hoiupanga ja Bolungarviki lepingud olid väärt vastavalt 2707559690,00 Islandi krooni ning 477141823,00 Islandi krooni ja 425924422,00 Islandi krooni. | Wartość umów podpisanych z BYR Savings Bank i Bolungarvik Savings Bank sięga odpowiednio 2707559690,00 ISK oraz 477141823,00 ISK i 425924422,00 ISK. |
| Ülejäänud nelja eespool nimetatud panga taotlused lükati tagasi. | Wnioski złożone przez wymienione powyżej pozostałe cztery banki zostały odrzucone. |
| Eluasemelaenude ja HFFi võlakirjade hindamine eluasemelaenu kava alusel | Wycena kredytów hipotecznych oraz obligacji HFF w ramach Programu kredytów hipotecznych |
| Eluasemelaenu kava alusel peab HFF läbima mitu sammu taotleva finantsasutuse eluasemelaenude portfelli ja vahetatavate HFFi võlakirjade väärtuse hindamiseks. | W ramach Programu kredytów hipotecznych HFF ma obowiązek podjąć określone czynności w celu wyceny wartości puli kredytów hipotecznych wnioskującej instytucji finansowej oraz wartości obligacji HFF, które będą przedmiotem wymiany. |
| Määruse artikli 3 [13]ja lisaeeskirjade artikli 6 [14]kohaselt peab HFF „hindama fondile pakutavate võlakirjade väärtust” ning „reeglina on laenude väärtuse aluseks nende arvestuslik väärtus”. Teiste sõnadega hindab HFF eluasemelaenude väärtust ise asutusesiseselt. | Art. 3 rozporządzenia [13]oraz art. 6 [14]zasad uzupełniających stanowią, że HFF dokonuje wyceny wartości obligacji zaoferowanych funduszowi oraz że z zasady podstawę ich ceny stanowi wartość księgowa kredytu. Innymi słowy HFF powierza swoim służbom wewnętrznym dokonanie wewnętrznej wyceny wartości kredytów hipotecznych. |
| Hinnangus lähtub ta laenude arvestuslikust väärtusest. | Podstawą takiej wyceny jest wartość księgowa kredytów. |
| HFFi-poolne eluasemelaenude väljavalimine [15] | Wybór kredytów hipotecznych przez HFF [15] |
| Enne eluasemelaenude portfelli väärtuse hindamist kaalub HFF, kas ta on laenude ülevõtmisest üldse huvitatud. | Przed oszacowaniem wartości puli kredytów hipotecznych HFF bada, czy w ogóle w jego interesie leży przejęcie kredytów. |
| Selleks hindab ta laene, võttes aluseks krediidisaaja maksestaatuse, eluasemelaenu summa ja tagatisvara väärtuse suhtarvu, selle staatuse seoses lepinguliste kohustuste täitmata jätmisega ning eluasemelaenulepingu tingimused. | W tym celu HFF wycenia wartość kredytów na podstawie statusu płatności dłużnika, wskaźnika LTV kredytu hipotecznego (wartość kredytu do wartości zabezpieczenia), bieżących informacji na temat niewywiązywania się z zobowiązań oraz warunków określonych w umowie o kredyt hipoteczny. |
| Selle põhjal jagab HFF eluasemelaenud kolme kategooriasse: | Na tej podstawie HFF dzieli kredyty hipoteczne na następujące trzy kategorie: |
| eluasemelaenud, mille puhul ei ole lepingulisi kohustusi rikutud ja mis vastavad kõikidele HFFi üldistele laenutingimustele; | kredyty hipoteczne, w przypadku których wykonywane są zobowiązania płatnicze i które spełniają wszystkie ogólne wymogi kredytowe określone przez HFF; |
| muud eluasemelaenud, mille puhul ei ole lepingulisi kohustusi rikutud, kuid mis ei vasta kõikidele HFFi üldistele laenutingimustele; | inne kredyty hipoteczne, w przypadku których wykonywane są zobowiązania płatnicze i które nie spełniają wszystkich ogólnych wymogów kredytowych określonych przez HFF; |
| eluasemelaenud, mille puhul on lepingulisi kohustusi rikutud. | kredyty hipoteczne, w przypadku których nie są wykonywane zobowiązania płatnicze. |
| Esimesse kahte kategooriasse kuuluvaid eluasemelaene võib eluasemelaenude kava alusel vahetada. | Kredyty hipoteczne zaliczające się do pierwszych dwóch kategorii kwalifikują się do transakcji wymiany w ramach Programu kredytów hipotecznych. |
| Kategooriasse c kuuluvaid eluasemelaene võib aga vahetada üksnes siis, kui need ei kuulu enam sissenõutavate võlgade alla ning enne vahetust on makstud kõik tasud ja kulud. | Kredyty hipoteczne należące do kategorii c) kwalifikują się jedynie pod warunkiem, że dany kredyt hipoteczny przestaje być przedmiotem procesu windykacji należności i że wszystkie opłaty i koszty zostają uregulowane przed transakcją wymiany. |
| HFFi-poolne eluasemelaenude väärtuse kindlaksmääramine | Ustalanie wartości kredytów hipotecznych przez HFF |
| Määruse artiklis 3 ja lisaeeskirjade artiklis 6 on sätestatud, et HFF peab eluasemelaenude ostuhinna määramisel tuginema nende turuväärtusele. | Art. 3 rozporządzenia oraz art. 6 zasad uzupełniających stanowi, że HFF ma obowiązek oprzeć cenę zakupu kredytów hipotecznych na ich wartości rynkowej. |
| Artiklis 6 on aga samuti sätestatud, et turuväärtuse kindlaksmääramisel peab HFF lähtuma eluasemelaenude arvestuslikust väärtusest (võttes arvesse ettemakse riski, tegevuskulusid ja muid tegureid). | Niemniej jednak art. 6 nakłada również na HFF obowiązek oparcia wartości rynkowej na wartości księgowej kredytów hipotecznych (uwzględniając ryzyko wcześniejszej spłaty, koszty operacyjne oraz inne czynniki). |
| Viimast on Islandi ametiasutused järelevalveametile ka kinnitanud [16]. | Władze Islandii potwierdziły to w piśmie skierowanym do Urzędu [16]. |
| Ühtlasi on Islandi ametiasutused kinnitanud, et iga üksiklaenu arvestuslik väärtus on laenuvõtjale laenatud põhisumma ilma vähendamisteta [17]. | Potwierdziły również, że wartość księgowa każdego pojedynczego kredytu stanowi kwotę kapitału udzielonego kredytobiorcy bez odpisów aktualizujących wartość [17]. |
| Eluasemelaenu kavas osalemist taotlev finantsasutus peab esitama HFFile iga üksiklaenu arvestusliku väärtuse[18].2.4.3. | Instytucja finansowa ubiegająca się o przystąpienie do Programu kredytów hipotecznych ma obowiązek poinformować HFF o wartości księgowej wszystkich poszczególnych kredytów [18]. |
| HFFi-poolne krediidiriski ja nn krediidipuhvri kindlaksmääramine | Ustalenie przez HFF poziomu ryzyka kredytowego i „bufora kredytowego” |
| Kolmas etapp on määrata kindlaks asjaomaste eluasemelaenudega kaasnev krediidirisk. | Trzecim krokiem jest ustalenie poziomu ryzyka kredytowego związanego z kredytami hipotecznymi. |
| Kooskõlas määruse artikliga 3 ja lisaeeskirjade artikliga 5 kasutab HFF selleks KPMG Icelandi koostatud krediidiriskimudelit, mille kohaselt hinnatakse eluasemelaenude portfelli krediidiriski vastavalt rahvusvahelisele standardile Basel II, mis käsitleb finantsasutuste kapitaliriski hindamist. | W rozumieniu art. 3 rozporządzenia oraz art. 5 zasad uzupełniających HFF stosuje w tym celu model ryzyka kredytowego, udostępniony przez KPMG Iceland, zgodnie z którym ocena ryzyka kredytowego pul kredytów hipotecznych dokonywana jest według międzynarodowego standardu, jakimi są regulacje Bazylea II dotyczące oceny ryzyka kredytowego instytucji finansowych. |
| Hindamise käigus arvutatakse hinnangulised kahjud, korrutades järgmised kolm tegurit: maksejõuetuse tõenäosus, maksejõuetusest tingitud kahju määr ja nõude suurus maksejõuetuse ajal. | Ocena polega na wyliczeniu zakładanej straty poprzez pomnożenie następujących trzech parametrów: prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania, straty z tytułu niewykonania zobowiązania oraz ekspozycji, której dotyczy niewykonanie zobowiązania. |
| Kõiki neid muutujaid hinnatakse iga eluasemelaenu ja laenuperioodi iga aasta kohta. | Każda z podanych zmiennych jest oceniania w odniesieniu do każdego kredytu hipotecznego i każdego okresu kredytowego. |
| Kõnealune mudel põhineb mitmel parameetril, mille eesmärk on hinnata nii üksiklaenudega seotud laenukahjude tõenäosust kui ka mitut makromajanduslikku tegurit, mis eluasemelaene tõenäoliselt mõjutavad. | W modelu wykorzystano szereg parametrów, które służą do oceny prawdopodobnej straty kredytowej w przypadku indywidualnych kredytów, a także szereg czynników makroekonomicznych, które mogą mieć wpływ na kredyty hipoteczne. |
| Üksiklaenude hindamisel kasutatakse järgmisi parameetreid: i) laenusumma-tagatisvara väärtuse suhtarv ja ii) maksete ajalugu. | W ocenie poszczególnych kredytów posłużono się następującymi parametrami: (i) relacja zadłużenia do zabezpieczenia; oraz (ii) historia płatności. |
| Makromajandusliku analüüsi näol on tegemist keskpika perioodi prognoosiga (kuni 2014. aastani), milles vaadeldakse kinnisvarahindu, inflatsiooni, palgasuundumusi ja muid tegureid, mis tõenäoliselt mõjutavad eluasemelaenude portfelli üldiselt. | Analiza makroekonomiczna stanowi średnioterminową prognozę (do 2014 r.) cen nieruchomości, stopy inflacji, kształtowania się płac oraz innych czynników, które mogą mieć ogólny wpływ na pulę kredytów hipotecznych. |
| Pärast 2014. aastat kasutatakse kindlasummalist laenukahjude summat, lähtudes varasematest kogemustest. | Po roku 2014 zakłada się zryczałtowaną wartość straty kredytowej na podstawie doświadczeń z przeszłości. |
| Pärast seda, kui HFF on krediidiriski kindlaks määranud, ei vähendata arvestuslikku väärtust automaatselt krediidiriski väärtuse võrra. | Po oszacowaniu przez HFF poziomu ryzyka kredytowego wartość księgowa nie ulega natychmiastowemu zmniejszeniu o wartość tego ryzyka. |
| Krediidiriski väärtust kasutatakse ainult nende võlakirjade väärtuse kindlaksmääramiseks, mille taotluse esitanud finantsasutus vahetustehingu ajal saab. | Wartość ryzyka kredytowego służy jedynie ustaleniu wartości obligacji, które wnioskująca instytucja finansowa otrzyma w chwili transakcji wymiany. |
| Määruse artikli 3 ja lisaeeskirjade artikli 6 kohaselt kasutab HFF prognoositavat krediidiriski nn krediidipuhvri loomiseks. | Zgodnie z art. 3 rozporządzenia oraz art. 6 zasad uzupełniających HFF posługuje się wartością zakładanego ryzyka kredytowego w celu określenia poziomu „bufora kredytowego”. |
| See tähendab, et esialgu saab finantsasutus HFFi võlakirju üksnes kuni 80 % eluasemelaenude portfelli kogu arvestusliku väärtuse ulatuses. | Oznacza to, że wstępnie HFF przekaże instytucji finansowej tylko obligacje HFF o wartości nieprzekraczającej 80 % zagregowanej wartości księgowej puli kredytów hipotecznych. |
